روش های کنترل بحران آب

بحران آب صحبت امروز و دیروز نیست و مدت هاست که در خصوص این بحران و عواقبی که دارد صحبت می شود. حال سوال اینجاست که کنترل بحران آب به چه صورت است و چه باید کرد تا با مشکل کم آبی تا حدی مبارزه کرد؟

روش های کنترل بحران آب و مبارزه با کم آبی

از آنجایی که سیاست های لازم در زمینه کنترل بحران آب متفاوت است روش های مطرح شده نیز باشد هم فرق دارد اما یک سری موارد وجود دارد که اولویت آنها بیشتر شود:

اولویت بندی مصرف: یکی از روش هایی که می توان آن را در لیست بهترین روش کنترل بحران آب قرار دارد اولویت مصرف است. به طور کلی زمانی که کمبود بارندگی ایجاد می شود و شرایط اقلیمی و آب و هایی کشور تغییر می کند می توان این روش را گزینه خوبی مدنظر داشت. برخی از شهرهای سردسیر در ابتدای روزهای سال جدید گرمای عجیبی دارند که مثلاً به 30 درجه سانتی گراد نیز می رسد. گرمایی که به طور عادی باید در تابستان شاهد آن باشید. یکی از مثال هایی که زده می شود در خصوص شهر همدان است که همیشه شاهد برف زیاد در این شهر در بخش ها کوهستانی بودیم اما در دو سال اخیر این رویه برعکس شده است و برف چندانی دیده نمی شود.

جیره بندی آب: روش دیگر برای کنترل بحران آب جیره بندی است. زمانی که بارندگی کاهش می یابد. تمهیداتی که در نظر گرفته شده است برای مسئولان وزارت نیرو بوده که در راستای جیره بندی آب در برخی از استان های کشور خبر دادند. در واقع در لیستی برخی از استان ها برای اینکه دچار قحطی آب نشوند باید به جیره بندی عادت می کردند به طوری که در این استان ها، آب مورد نظر برای هر خانواده بر اساس مقدار مصرفی در دسترس قرار می گیرد.

اصلاح ساختار مصرف: یکی از مهمترین روش های کنترل بحران آب، مربوط به اصلاح ساختار مصرف است. در واقع نیاز است که خانواده ها یاد بگیرند که استفاده از آب برای هر خانه نباید به مانند ارث پدری باشد! آب یک محصول عمومی است و نیاز است که افراد سطح استفاده از آن را با سطح نیاز خود تنظیم نمایند. مثلاً برای استحمام 15 دقیقه ای نیاز به باز بودن آب برای کل 15 دقیقه نیست و حتی این موضوع برای مسواک زدن با آب باز و … نیز ارزیابی می شود.

روش های کارگشا کنترل بحران آب

سه بخش مهم در راستای کنترل بحران آب را در بخش گذشته ارزیابی کردیم اما یک سری روش های دیگر نیز در این زمینه وجود دارد:

•     در صورتی که آیین نامه اجرایی چگونگی آب تدوین شود می توان انتظار داشت که مصرف سالانه از آب مدیریت بهتری داشته باشد در واقع اینکه گفته شود آب کم است کافی نیست و باید سعی شود تا آیین نامه ایی تنظیم شود تا بتواند وضعیت آب را مشخص سازد.
•     برنامه های بخش های مصرف نیاز به حفاظت و بازیافت دارند و به این ترتیب به واسطه اصلاحات جدیدی که صورت می گیرد می تواند در راستای کنترل بحران آب امیدوار بود.
•     یکی دیگر از روش های بسیار مهم آگاه سازی عمومی است. در واقع مردم نیز می بایست در برنامه ریزی و مدیریت آب مشارکت داشته باشند و این سهم مشخصی از کار محسوب می شود.
•     نیاز است که در کل چرخه آب به عرضه و تقاضا توجه بیشتری شود این موضوع اصلاح الگوی استفاده از آب را با بازدهی بیشتری همراه می کند.
•     نیاز است که به مدیریت جامع آب توجه دقیقتری شود. سطح مدیریتی که برای این بخش نیاز است می بایست قابل قبول تر باشد.
•     نیاز است که ارزش اقتصادی آب در هر یک از حوزه های آبی برآورد شود تا تصمیم گیری هدفمند باشد.
•     خشکسالی از مشکلات جدا نشدنی برخی از استان های کشور است بنابراین نیاز است که یک سری برنامه های اجرایی مدیریت خشکسالی در نظر گرفته شود تا بتواند اثربخشی قابل قبول تری داشته باشد.
•     روش های نوین آبیاری به خصوص آبیاری قطره ای از مواردی است که بارها و بارها توسط محققین در مورد آن صحبت شده است.
•     کنترل بحران آب نیاز به فرهنگ سازی غنی دارد به طوری که سطح فرهنگ مردم و حتی جامعه در استفاده از میزان آب می بایست ارتقا یابد و این بخش مهمی از جریان را به خود اختصاص می دهد.
•     یک سری از کشورهای موفق از روش های به روز در حوزه کشاورزی استفاده کرده اند و به طور کلی تجربه این کشورها می تواند اثربخشی بیشتری داشته باشد.
•     سد بندی های جدید و همینطور احداث شبکه های گسترده سبب می شود که کنترل بحران آب تا حدی روانتر باشد.

جدیدترین روش های کنترل بحران آب

به منظور بررسی راهکارهای کنترل بحران آب در سال جدید یکی از مواردی که بسیار مورد توجه قرار گرفته بررسی سطح و میزان شکستگی شبکه ها است تا از اتلاف آب جلوگیری شود. به هر صورت یک سری طرح ها وجود دارد که در راستای حفر چاه و یا انتقال آب از سایر مناطق است و همینطور آبرسانی به واسطه تانکر نیز می تواند گزینه مناسبی باشد.

نیاز است که تمهیداتی ارزیابی شود که ذخیره پشت سدها کنترل شوند به طور کلی سطح کنترل ذخیره در پشت سدها یکی از بهترین مواردی است که از سوی دولت ارزیابی می شود.

در صورتی که کشاورزان از الگوی کشت خاص دیگری استفاده نمایند می توان در نظر داشت که بحران آب و مشکلات کمیابی به نسبت گذشته روند بهتری داشته باشد. در راستای کشاورزی نیاز است که مبارزه با علف های هرز به دقت صورت بگیرد. بسیار مهم است که زمان آبیاری در ساعات خشک از روز باشد و همینطور می بایست از کودهای مقاوم برای خاک های خشک استفاده شود. بالا بردن سطح مقاومت درختان از دیگر مواردی است که می توان آن را برای کنترل بحران آب ارزیابی کرد.

کشاورزی بخش مهمی از بحران آب کشور است بنابراین پروسه شخم سطحی و همینطور سطح ایزوله کردن چوب ها نیز باید به دقت باشد. در هر صورت برای کنترل بحران آب نیاز است که اندیشه های علمی عالی صورت بگیرد تا بحران کم آبی تا حد زیادی بر طرف شود.